چهل حدیث ارزشمند در مورد امام زمان(ارواحنا له الفدا)

قال الا مام المهدی، صاحب العصر والزّمان سلام اللّه علیه وعجّل اللّه تعالى فرجه الشّریف:

1 - الَّذى یَجِبُ عَلَیْکُمْ ولَکُمْ اءنْ تَقُولُوا: إنّا قُدْوَةٌ واءئِمَّةٌ وخُلَفاءُ اللّهِ فى اءرْضِهِ، واُمَناؤُهُ عَلى خَلْقِهِ، وحُجَجُهُ فى بِلادِهِ، نَعْرِفُ الْحَلالَ وَالْحَرامَ، ونَعْرِفُ تَاءْویلَ الْکِتابِ وفَصْلَ الْخِطابِ.(1)

ترجمه:

فرمود: بر شما واجب است وبه سود شما خواهد بود که معتقد باشید بر این که ما اهل بیت رسالت، محور واءساس امور، پیشوایان هدایت وخلیفه خداوند متعال در زمین هستیم.

همچنین ما امین خداوند بر بندگانش وحجّت او در جامعه مى باشیم، حلال وحرام را مى شناسیم، تاءویل وتفسیر آیات قرآن را عارف وآشنا هستیم.

2 - قالَ علیه السلام: اءنَا خاتَمُ الاَْوْصِیاءِ، بى یَدْفَعُ الْبَلاءُ عَنْ اءهْلى وَشیعَتى.(2)

ترجمه:

فرمود: من آخرین وصیّ پیغمبر خدا هستم به وسیله من بلاها وفتنه ها از آشنایان وشیعیانم دفع وبرطرف خواهد شد.

3 قالَ علیه السلام: اءمَّا الْحَوادِثُ الْواقِعَةُ فَارْجِعُوا فیها إلى رُواةِ حَدیثِنا (اءحادیثِنا)، فَإنَّهُمْ حُجَّتی عَلَیْکُمْ واءنَا حُجَّةُ اللّهِ عَلَیْکُمْ.(3)

ترجمه:

فرمود: جهت حلّ مشکلات در حوادث - امور سیاسى، عبادى، اقتصادى، نظامى، فرهنگى، اجتماعى و... - به راویان حدیث وفقهاء مراجعه کنید که آن ها در زمان غیبت خلیفه وحجّت من بر شما هستند ومن حجّت خداوند بر آن ها مى باشم.

4 قالَ علیه السلام: الحَقُّ مَعَنا، فَلَنْ یُوحِشَنا مَنْ قَعَدَعَنّا، ونَحْنُ صَنائِعُ رَبِّنا، والْخَلْقُ بَعْدُ صَنائِعِنا.(4)

ترجمه:

فرمود: حقانیّت وواقعیّت با ما اهل بیت رسول اللّه صلى الله علیه وآله مى باشد وکناره گیرى عدّه اى، از ما هرگز سبب وحشت ما نخواهد شد، چرا که ما دست پروره هاى نیکوى پروردگار مى باشیم؛ ودیگر مخلوقین خداوند، دست پرورده هاى ما خواهند بود.

5 - قالَ علیه السلام: إنَّ الْجَنَّةَ لا حَمْلَ فیها لِلنِّساءِ ولا وِلادَةَ، فَإذَا اشْتَهى مُؤْمِنٌ وَلَدا خَلَقَهُ اللّهُ عَزَّ وجَلَّ بِغَیرِ حَمْلٍ ولا وِلادَةٍ عَلَى الصُّورَةِ الَّتى یُریدُ کَما خَلَقَ آدَمَ علیه السلام عِبْرَةً.(5)

ترجمه:

فرمود: همانا بهشت جایگاهى است که در آن آبستن شدن وزایمان براى زنان نخواهد بود، پس هرگاه مؤمنى آرزوى فرزند نماید، خداوند متعال بدون جریان حمل وزایمان، فرزند دلخواهش را به او مى دهد همان طورى که حضرت آدم علیه السلام را آفرید.

6 - قالَ علیه السلام: لا یُنازِعُنا مَوْضِعَهُ إلاّ ظالِمٌ آثِمٌ، ولا یَدَّعیهِ إلاّج احِدٌ کافِرٌ.(6)

ترجمه:

فرمود: کسى با ما، در رابطه با مقام ولایت وامامت مشاجره ومنازعه نمى کند مگر آن که ستمگر ومعصیت کار باشد، همچنین کسى مدّعى ولایت وخلافت نمى شود مگر کسى که منکر وکافر باشد.

7 - قالَ علیه السلام: إنَّ الْحَقَّ مَعَنا وفینا، لا یَقُولُ ذلِکَ سِوانا إلاّ کَذّابٌ مُفْتَرٍ، ولا یَدَّعیهِ غَیْرُنا إلاّ ضالُّ غَوىٌٍّّ.(7)

ترجمه:

فرمود: حقیقت - در همه موارد وامور - با ما ودر بین ما اهل بیت عصمت وطهارت خواهد بود وچنین سخنى را هر فردى غیر از ما بگوید دروغ گو ومفترى مى باشد؛ وکسى غیر از ما آن را ادّعا نمى کند مگر آن که گمراه باشد.

8 - قالَ علیه السلام: أبَى اللّهُ عَزَّ وجَلَّ لِلْحَقِّ إلاّ إتْماما ولِلْباطِلِ إلاّ زَهُوقا.(8)

ترجمه:

فرمود: همانا خداوند متعال، إباء وامتناع دارد نسبت به حقّ مگر آن که به إتمام وکمال برسد وباطل، نابود ومضمحل گردد.

9 - قالَ علیه السلام: إنَّهُ لَمْ یَکُنْ لاِ حَدٍ مِنْ آبائى إلاّ وقَدْ وَقَعَتْ فى عُنُقِه بَیْعَةٌ لِطاغُوتِ زَمانِهِ، وإنّى اءخْرُجُ حینَ اءخْرُجُ ولا بَیْعَةَ لاِ حَدٍ مِنَ الطَّواغیتِ فى عُنُقى.(9)

ترجمه:

فرمود: همانا پدران من (ائمّه واوصیاء علیهم السلام)، بیعت حاکم وطاغوت زمانشان، بر ذمّه آن ها بود؛ ولى من در هنگامى ظهور وخروج نمایم که هیچ طاغوتى بر من منّت وبیعتى نخواهد داشت.

10 - قالَ علیه السلام: اءنَا الَّذى اءخْرُجُ بِهذَا السَیْفِ فَاءمْلاَ الاَْرْضَ عَدْلا وقِسْطا کَما مُلِئَتْ ظُلْما وجَوْرا.(10)

ترجمه:

فرمود: من آن کسى هستم که در آخر زمان با این شمشیر - ذوالفقار - ظهور وخروج مى کنم وزمین را پر از عدل وداد مى نمایم همان گونه که پر از ظلم وجور شده است.

11 - قالَ علیه السلام: اِتَّقُوا اللّهُ وسَلِّمُوا لَنا، ورُدُّوا الاْمْرَ إلَیْنا، فَعَلَیْنا الاْصْدارُ کَما کانَ مِنَّا الاْیراُ، ولا تَحاوَلُوا کَشْفَ ما غُطِّیَ عَنْکُمْ.(11)

ترجمه:

فرمود: از خدا بترسید وتسلیم ما باشید، وامور خود را به ما واگذار کنید، چون وظیفه ما است که شما را بى نیاز وسیراب نمائیم همان طورى که ورود شما بر چشمه معرفت به وسیله ما مى باشد؛ وسعى نمائید به دنبال کشف آنچه از شما پنهان شده است نباشید.

12 - قالَ علیه السلام: اءمّا اءمْوالُکُمْ فَلا نَقْبَلُها إلاّ لِتُطَهِّرُوا، فَمَنْ شاءَ فَلْیَصِلْ، ومَنْ شاءَ فَلْیَقْطَعْ.(12)

ترجمه:

فرمود: اموال - خمس وزکوت - شما را جهت تطهیر وتزکیه زندگى وثروتتان مى پذیریم، پس هر که مایل بود بپردازد، وهر که مایل نبود نپردازد.

13 - قالَ علیه السلام: إنّا نُحیطُ عِلْما بِاءنْبائِکُمْ، ولا یَعْزُبُ عَنّا شَیْىءٌ مِنْ أخْبارِکُمْ.(13)

ترجمه:

فرمود: ما بر تمامى احوال واخبار شما آگاه وآشنائیم وچیزى از شما نزد ما پنهان نیست.

14 - قالَ علیه السلام: مَنْ کانَتْ لَهُ إلَى اللّهِ حاجَةٌ فَلْ یَغْتَسِلْ لَیْلَةَ الْجُمُعَةِ بَعْدَ نِصْفِ اللَّیْلِ ویَاءْتِ مُصَلاّهُ.(14)

ترجمه:

فرمود: هر که خواسته اى وحاجتى از پیشگاه خداوند متعال دارد بعد از نیمه شب جمعه غسل کند وجهت مناجات وراز ونیاز با خداوند، در جایگاه نمازش قرار گیرد.

15 - قالَ علیه السلام: یَابْنَ الْمَهْزِیارِ! لَوْلاَ اسْتِغْفارُ بَعْضِکُمْ لِبَعْضٍ، لَهَلَکَ مَنْ عَلَیْها، إلاّ خَواصَّ الشّیعَةِ الَّتى تَشْبَهُ أقْوالُهُمْ أفْعالَهُمْ.(15)

ترجمه:

فرمود: اگر طلب مغفرت وآمرزش بعضى شماها براى همدیگر نبود، هرکس ‍ روى زمین بود هلاک مى گردید، مگر آن شیعیان خاصّى که گفتارشان با کردارشان یکى است.

16 - قالَ علیه السلام: وَاءمّا قَوْلُ مَنْ قالَ: إنَّ الْحُسَیْنَ لَمْ یَمُتْ فَکُفْرٌ وَتَکْذیبٌ وضَلالٌ.(16)

ترجمه:

فرمود: وامّا کسانى که معتقد باشند حسین زنده است ووفات نکرده، کفر وتکذیب وگمراهى است.

17 - قالَ علیه السلام: مِنْ فَضْلِهِ، اءنَّ الرَّجُلَ یَنْسَى التَّسْبیحَ ویُدیرُا السَّبْحَةَ، فَیُکْتَبُ لَهُ التَّسْبیحُ.(17)

ترجمه:

فرمود: از فضائل تربت حضرت سیّدالشّهداء آن است که چنانچه تسبیح تربت حضرت در دست گرفته شود ثواب تسبیح وذکر را دارد، گرچه دعائى هم خوانده نشود.

18 - قالَ علیه السلام: فیمَنْ اءفْطَرَ یَوْما مِنْ شَهْرِ رَمَضان مُتَعَمِّدا بِجِماعٍ مُحَرَّمٍ اَوْ طَعامٍ مُحَرَّمٍ عَلَیْهِ: إنَّ عَلَیْهِ ثَلاثُ کَفّاراتٍ.(18)

ترجمه:

فرمود: کسى که روزه ماه رمضان را عمدا با چیز یا کار حرامى افطار - وباطل - نماید، (غیر از قضاى روزه نیز) هر سه نوع کفّاره (60 روزه، اطعام 60 مسکین، آزادى یک بنده) بر او واجب مى شود.

19 - قالَ علیه السلام: اءلا اءُبَشِّرُکَ فِى الْعِطاسِ؟ قُلْتُ: بَلى، فَقالَ: هُوَ اءمانٌ مِنَ الْمَوْتِ ثَلاثَةَ اءیّامٍ.(19)

ترجمه:

نسیم خادم گوید: در حضور حضرت عطسه کردم، فرمود: مى خواهى تو را بر فوائد عطسه بشارت دهم؟

عرض کردم: بلى.

فرمود: عطسه، انسان را تا سه روز از مرگ نجات مى بخشد.

20 - قالَ علیه السلام: مَلْعُونٌ مَلْعُونٌ مَنْ سَمّانى فى مَحْفِلٍ مِنَ النّاسِ.

(وَقالَ علیه السلام:) مَنْ سَمّانى فى مَجْمَعٍ مِنَ النّاسِ فَعَلَیْهِ لَعْنَةُ اللّهِ.(20)

ترجمه:

فرمود: ملعون ومغضوب است کسى که نام اصلى مرا در جائى بیان کند.

ونیز فرمود: هر که نام اصلى مرا در جمع مردم بر زبان آورد، بر او لعنت وغضب خداوند مى باشد.

21 - قالَ علیه السلام: یَعْمَلُ کُلُّ امْرِى ءٍ مِنْکُمْ ما یَقْرُبُ بِهِ مِنْ مَحَبَّتِنا، وَلْیَتَجَنَّب ما یُدْنیهِ مِنْ کَراهیَّتِنا وسَخَطِنا، فَاِنَّ امْرَءا یَبْغَتُهُ فُجْاءةٌ حینَ لا تَنْفَعُهُ تَوْبَةٌ، ولا یُنْجیهِ مِنْ عِقابِنا نَدَمٌ عَلى حُوبَةٍ.(21)

ترجمه:

فرمود: هر یک از شما باید عملى را انجام دهد که سبب نزدیکى به ما وجذب محبّت ما گردد؛ وباید دورى کند از کردارى که ما نسبت به آن، ناخوشایند وخشمناک مى باشیم، پس چه بسا شخصى در لحظه اى توبه کند که دیگر به حال او سودى ندارد ونیز او را از عِقاب وعذاب الهى نجات نمى بخشد.

22 - قالَ علیه السلام: إنَّ الاْ رْضَ تَضِجُّ إلَى اللّهِ عَزَّ وجَلَّ مِنْ بَوْلِ الاْ غْلَفِ اءرْبَعینَ صَباحا(22)

ترجمه:

فرمود: زمین تا چهل روز از ادرار کسى که ختنه نشده است ناله مى کند.

23 - قالَ علیه السلام: سَجْدَةُ الشُّکْرِ مِنْ اءلْزَمِ السُّنَنِ واءوْجَبِها.(23)

ترجمه:

فرمود: سجده شکر پس از هر نماز از بهترین وضرورى ترین سنّتها است.

24 - قالَ علیه السلام: إنّى لاَ مانٌ لاِ هْلِ الاْ رْضِ کَما أنَّ النُّجُومَ أمانٌ لاِ هْلِ السَّماءِ.(24)

ترجمه:

فرمود: به درستى که من سبب آسایش وامنیّت براى موجودات زمینى هستم، همان طورى که ستاره ها براى اهل آسمان أمان هستند.

25 - قالَ علیه السلام: قُلُوبُنا اَوْعِیَةٌ لِمَشیَّةِ اللّهِ، فَإذا شاءَ شِئْنا.(25)

ترجمه:

فرمود: قلوب ما ظرف هائى است براى مشیّت واراده الهى، پس هرگاه او بخواهد ما نیز مى خواهیم.

26 - قالَ علیه السلام: إنَّ اللّهَ مَعَنا، فَلافاقَةَ بِنا إلى غَیْرِهِ، وَالْحَقُّ مَعَنا فَلَنْ یُوحِشَنا مَنْ قَعَدَ عَنّا.(26)

ترجمه:

فرمود: خدا با ما است ونیازى به دیگران نداریم؛ وحقّ با ما است وهر که از ما روى گرداند باکى نداریم.

27 - قالَ علیه السلام: مااءُرْغَمَ اءنْفَ الشَّیْطانِ بِشَیْى ءٍ مِثُلِ الصَّلاةِ.(27)

ترجمه:

فرمود: هیچ چیزى وعملى همانند نماز، بینى شیطان را به خاک ذلّت نمى مالد واو را ذلیل نمى کند.

28 - قالَ علیه السلام: لا یَحِلُّ لاِ حَدٍ اءنْ یَتَصَرَّفَ فى مالِ غَیْرِهِ بِغَیْرِ إ ذْنِهِ.(28)

ترجمه:

فرمود: براى هیچکس جائز نیست که در اموال وچیزهاى دیگران تصرّف نماید مگر با اذن واجازه صاحب ومالک آن.

29 - قالَ علیه السلام: فَضْلُ الدُّعاءِ والتَّسْبیحِ بَعْدَ الْفَرائِضِ عَلَى الدُّعاءِ بِعَقیبِ النَّوافِلِ کَفَضْلِ الْفَرائِضِ عَلَى النَّوافِلِ.(29)

ترجمه:

فرمود: فضیلت تعقیب دعا وتسبیح بعد از نمازهاى واجب نسبت به بعد از نمازهاى مستحبّى همانند فضیلت نماز واجب بر نماز مستحبّ مى باشد.

30 - قالَ علیه السلام: اءفْضَلُ اءوْقاتِها صَدْرُا النَّهارِ مِنْ یَوْمِ الْجُمُعَةِ.(30)

ترجمه:

فرمود: (براى انجام نماز جعفر طیّار) بهترین وبا فضیلت ترین اوقات پیش از ظهر روز جمعه خواهد بود.

31 - قالَ علیه السلام: مَلْعُونٌ مَلْعُونٌ مَنْ اءخَّرَ الْغَداةَ إلى اءنْ تَنْقَضِى النُّجُومُ.(31)

ترجمه:

فرمود: ملعون ونفرین شده است آن کسى که نماز صبح را عمدا تاءخیر بیندازد تا موقعى که ستارگان ناپدید شوند.

32 - قالَ علیه السلام: إنَّ اللّهَ قَنَعَنا بِعَوائِدِ إحْسانِهِ وفَوائِدِ اِمْتِنانِهِ.(32)

ترجمه:

فرمود: همانا خداوند متعال، ما اهل بیت را به وسیله احسان ونعمت هایش ‍ قانع وخودکفا گردانده است.

33 - قالَ علیه السلام: إنَّهُ لَیْسَ بَیْنَ اللّهِ عَزَّ وجَلَّ وبَیْنَ اءَحَدٍ قَرابَةٌ، ومَنْ اءنْکَرَنى فَلَیْسَ مِنّى، وسَبیلُهُ سَبیلُ ابْنِ نُوحٍ.(33)

ترجمه:

فرمود: بین خداوند وهیچ یک از بندگانش، خویشاوندى وجود ندارد - وبراى هرکس به اندازه اعمال ونیّات او پاداش داده مى شود - هرکس مرا انکار نماید از (شیعیان ودوستان) ما نیست وسرنوشت او همچون فرزند حضرت نوح خواهد بود.

34 - قالَ علیه السلام: اءما تَعْلَمُونَ اءنَّ الاْ رْضَ لا تَخْلُو مِنْ حُجَّةٍ إمّا ظاهِرا وَإمّا مَغْمُورا.(34)

ترجمه:

فرمود: آگاه ومتوجه باشید بر این که در هیچ حالتى، زمین خالى از حجّت خداوند نخواهد بود، یا به طور ظاهر وآشکار ویا به طور مخفى وپنهان.

35 - قالَ علیه السلام: إذا أذِنَ اللّهُ لَنا فِى الْقَوْلِ ظَهَرَ الْحَقُّ، واضْمَحَلَّ الْباطِلُ، وانْحَسَرَ عَنْکُمْ.(35)

ترجمه:

فرمود: چنانچه خداوند متعال اجازه سخن وبیان حقایق را به ما بدهد، حقانیّت آشکار مى گردد وباطل نابود مى شود وخفقان ومشکلات برطرف خواهد شد.

36 - قالَ علیه السلام: واءمّا وَجْهُ الاْ نْتِفاعِ بى فى غَیْبَتى فَکَالاْ نْتِفاعِ بِالشَّمْسِ إذا غَیَّبَها عَنِ الاْ بْصارِ السَّحابُ.(36)

ترجمه:

فرمود: چگونگى بهره گیرى واستفاده از من در دوران غیبت همانند انتفاع از خورشید است در آن موقعى که به وسیله ابرها از چشم افراد ناپدید شود.

37 - قالَ علیه السلام: وَاجْعَلُوا قَصْدَکُمْ إلَیْنا بِالْمَوَدَّةِ عَلَى السُّنَّةِ الْواضِحَةِ، فَقَدْ نَصَحْتُ لَکُمْ، واللّهُ شاهِدٌ عَلَیَّ وعَلَیْکُمْ.(37)

ترجمه:

فرمود: هدف وقصد خویش را نسبت به محبّت ودوستى ما - اهل بیت عصمت وطهارت - بر مبناى عمل به سنّت واجراء احکام الهى قرار دهید، پس همانا که موعظها وسفارشات لازم را نموده ام؛ وخداوند متعال نسبت به همه ما وشما گواه مى باشد.

38 - قالَ علیه السلام: اءمّا ظُهُورُ الْفَرَجِ فَإنَّهُ إلَى اللّهِ، وکَذَبَ الْوَقّاتُونَ.(38)

ترجمه:

فرمود: زمان ظهور من مربوط به اراده خداوند متعال مى باشد وهرکس زمان آن را معیّن ومعرّفى کند دروغ گفته است.

39 - قالَ علیه السلام: اءکْثِرُواالدُّعاءَ بِتَعْجیلِ الْفَرَجِ، فَإنَّ ذلِکَ فَرَجَکُمْ.(39)

ترجمه:

فرمود: براى تعجیل ظهور من - در هر موقعیّت مناسبى - بسیار دعا کنید که در آن فرج وحلّ مشکلات شما خواهد بود.

40 - دَفَعَ إلَیَّ دَفْتَرا فیهِ دُعاءُالْفَرَجِ وصَلاةٌ عَلَیْهِ، فَقالَ: فَبِهذا فَادْعُ.(40)

ترجمه:

یکى از مؤمنین به نام اءبومحمّد، حسن بن وجناء گوید: زیر ناودان طلا در حرم خانه خدا بودم که حضرت ولىّ عصر امام زمان عجّل اللّه تعالى فرجه الشّریف را دیدم، دفترى را به من عنایت نمود که در آن دعاى فرج وصلوات بر آن حضرت بود.

سپس فرمود: به وسیله این نوشته ها بخوان وبراى ظهور وفرج من دعا کن وبر من درود وتحیّت بفرست.

و آن دعا بر حسب مشهور چنین نقل شده است:

(اللّهُمَّ کُنْ لِوَلِیِّکَ فُلانِ بْنِ فُلانْ (الْحُجَّةِ بْنِ الْحَسَنِ الْعَسْکَریّ) صَلَواتُکَ عَلَیْهِ وعَلى آبائِهِ فى هذِهِ السّاعَةِ وفى کُلِّ ساعَةٍ، وَلیّا وَحافِظا وقاعِدا وناصِرا ودَلیلا وعَیْنا حَتّى تُسْکِنَهُ اءرْضَکَ طَوْعا وتُمَتِّعَهُ فیها طَویلا).(41)

یار صفحه

(*)نام ولقب مبارک آن حضرت به عنوان امام (محمّد، مهدى) علیه السلام طبق عدد حروف اءبجد کبیر - 92، 59 - مى باشد.

(0) اشعار از شاعر محترم: مرحوم دکتر قاسم رسا (ره).

(1) تفسیر عیّاشى: ج 1، ص 16، بحار الانوار: ج 89، ص 96، ح 58.

(2) دعوات راوندى: ص 207، ح 563.

(3) بحار الأنوار: ح 2، ص 90، ح 13، و53، ص 181، س 3، وج 75، ص 380، ح 1.

(4) بحار الأنوار: ج 53، ص 178، ضمن ح 9.

(5) بحار الأنوار: ج 53، ص 163، س 16، ضمن ح 4.

(6) بحار الأنوار: ج 53، ص 179، ضمن ح 9.

(7) بحار الأنوار: ج 53، ص 191، ضمن ح 19.

(8) بحار الأنوار: ج 53، ص 193، ضمن ح 21.

(9) الدّرّة الباهرة: ص 47، س 17، بحار الأنوار: ج 56، ص 181، س ‍18.

(10) بحار الأنوار: ج 53، ص 179، س 14، وج 55، ص 41.

(11) إکمال الدّین: ج 2، ص 510، بحار الأنوار: ج 53، ص 191.

(12) إکمال الدّین: ج 2، ص 484، بحار الأنوار: ج 53، ص 180.

(13) احتجاج: ج 2، ص 497، بحار الأنوار: ج 53، ص 175.

(14) مستدرک الوسائل: ج 2، ص 517، ح 2606.

(15) مستدرک ج 5، ص 247، ح 5795.

(16) غیبة طوسى: ص 177، وسائل الشّیعة: ج 28، ص 351، ح 39.

(17) بحار الأنوار: ج 53، ص 165، س 8، ضمن ح 4.

(18) من لا یحضره الفقیه: ج 2، ص 74، ح 317، وسائل الشّیعة: ج 10، ص 55، ح 12816.

(19) إکمال الدّین: ص 430، ح 5، وسائل الشّیعة: ج 12، ص 89، ح 15717.

(20) وسائل الشّیعة: ج 16، ص 242، ح 12، بحار الأنوار: ج 53، ص ‍184، ح 13 و14.

(21) بحار الأنوار: ج 53، ص 176، س 5، ضمن ح 7، به نقل از احتجاج.

(22) وسائل الشّیعة: ج 21، ص 442، ح 27534.

(23) وسائل الشّیعة: ج 6، ص 490، ح 3، بحار الأنوار: ج 53، ص 161، ضمن ح 3.

(24) الدّرّة الباهرة: ص 48، س 3.

(25) بحار الأنوار: ج 52، ص 51، س 4، به نقل از غیبة نعمانى.

(26) بحار الأنوار: ج 53، ص 191، إکمال الدّین: ج 2، ص 511.

(27) بحار الأنوار: ج 53، ص 182، ضمن ح 11.

(28) بحار الأنوار: ج 53، ص 183، ضمن ح 11.

(29) بحار الأنوار: ج 53، ص 161، ضمن ح 3.

(30) بحار الأنوار: ج 56، ص 168، ضمن ح 4.

(31) بحار الأنوار: ج 55، ص 16ؤ ضمن ح 13، وص 86، ص 60، ح 20.

(32) بحار الأنوار: ج 52، ص 38، ضمن ح 28.

(33) بحار الأنوار: ج 50، ص 227، ح 1، به نقل از احتجاج.

(34) بحار الأنوار: ج 53، ص 191، س 5، ضمن ح 19.

(35) بحار الأنوار: ج 53، ص 196، س 12، ضمن ح 21.

(36) بحار الأنوار: ج 53، ص 181، س 21، ضمن ح 10.

(37) بحار الأنوار: ج 53، ص 179، س 16، ضمن ح 9.

(38) بحار الأنوار: ج 53، ص 181، س 1، ضمن ح 10.

(39) بحار الأنوار: ج 53، ص 181، س 23، ضمن ح 10.

(40) إکمال الدّین شیخ صدوق: ص 443، ح 17، بحار الأنوار: ج 52، ص31، ضمن ح 27.

(41) کافى: ج 4، ص 162، ح 4، فلاح السّائل سیّدبن طاووس: ص46.